Dấu hiệu trầm cảm sau sinh – 3 cách nhận biết trầm cảm sau sinh

Nhiều bà mẹ mới sinh thường phải đối mặt với dấu hiệu trầm cảm sau sinh. Sau khi mang thai và sinh nở, cơ thể một phụ nữ thay đổi về mặt thể chất và tâm lý. Để can thiệp kịp thời và giúp mẹ và bé trải qua giai đoạn trầm cảm sau sinh, rất quan trọng là phải nhận ra các dấu hiệu trầm cảm ngay sau khi sinh.

1. Dấu hiệu trầm cảm sau sinh cần chú ý

Sức khỏe tâm thần của mẹ sau sinh có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi trầm cảm sau sinh. Cách tốt nhất để tìm kiếm hỗ trợ là nhận diện các dấu hiệu trầm cảm sau sinh đúng lúc.

Tâm trạng buồn bã kéo dài

Cảm giác buồn bã kéo dài là một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của trầm cảm sau sinh.

• Mẹ có thể cảm thấy chán nản và mất hứng thú với những việc mà trước đây cô ấy thích làm. Mặc dù sự buồn bã này không phải là điều hiếm gặp ở các bà mẹ mới sinh, nhưng nếu nó không cải thiện trong hơn hai tuần, nó có thể là do trầm cảm sau sinh.
• Ngoài ra, mẹ có thể cảm thấy như mình đang rơi vào một hố sâu và khó thoát ra. Những suy nghĩ tiêu cực có thể tiếp tục xuất hiện, khiến cuộc sống hàng ngày trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Lo âu và căng thẳng

• Các mẹ cũng nên chú ý đến những dấu hiệu trầm cảm sau sinh như lo âu và căng thẳng. Mẹ có thể lo lắng về khả năng chăm sóc em bé, lo lắng về tương lai hoặc thậm chí có những cơn hoảng loạn không rõ lý do.
• Mẹ có thể gặp khó khăn trong việc ngủ ngon, luôn cảm thấy hồi hộp và không thể bình tĩnh lại khi bị lo âu. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tâm lý của mẹ.

Giảm hoặc mất cảm giác vui vẻ

• Nếu mẹ thường hài lòng khi ở bên bạn bè hoặc gia đình, thì giờ đây nó có thể không còn nữa.
• Ngay cả khi có nhiều người thân yêu xung quanh, việc mất hoặc mất niềm vui này có thể khiến mẹ cảm thấy cô đơn. Mẹ có thể không còn muốn tham gia các hoạt động xã hội hoặc gặp bạn bè, từ đó tạo ra một vòng luẩn quẩn khiến tình trạng càng trầm trọng.

2. Cách nhận biết dấu hiệu trầm cảm sau sinh

Mẹ có thể dựa vào một số dấu hiệu trầm cảm sau sinh và triệu chứng cụ thể để nhận biết tình trạng trầm cảm sau sinh chính xác. Mẹ sẽ dễ dàng tìm hỗ trợ hơn nếu họ biết mình có triệu chứng.

Thay đổi thói quen ăn uống

• Sự thay đổi trong thói quen ăn uống là một trong những dấu hiệu rõ ràng của trầm cảm sau sinh. Mẹ có thể ăn nhiều hơn hoặc ít hơn.
• Mẹ bị trầm cảm thường không có nhu cầu ăn uống và đôi khi cơ thể của họ không cảm thấy thèm ăn như trước. Điều này có thể dẫn đến thiếu dinh dưỡng, có tác động đến sức khỏe của cả mẹ lẫn bé. Ngược lại, một số mẹ ăn quá nhiều để đạt được niềm vui tạm thời, nhưng điều này không giải quyết được vấn đề gốc rễ.

Khó khăn trong việc tập trung

• Nhiều mẹ sau sinh đang gặp khó khăn khi tập trung vào công việc hàng ngày của họ.
• Họ thường quên mất việc gì đó hoặc cảm thấy không thể hoàn thành những nhiệm vụ đơn giản. Tình trạng này có thể khiến mẹ tự ti và lo âu.

Cảm giác vô dụng và tội lỗi

• Mẹ có thể gặp phải nhiều cảm xúc, bao gồm cảm giác tội lỗi và cảm giác vô dụng.
• Mẹ có thể so sánh bản thân với những người khác và tin rằng họ làm tốt hơn mình. Những cảm xúc này có thể làm cho mẹ càng đau khổ và khó chịu, đồng thời gây áp lực tinh thần.

3. Nguyên nhân gây trầm cảm sau sinh

Tìm hiểu về các yếu tố gây ra trầm cảm sau sinh giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này. Sau sinh, có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến trầm cảm.

Biến đổi hormone

Cơ thể mẹ trải qua những thay đổi lớn về hormone khi mang thai và sau khi sinh.

• Sự tâm trạng và cảm xúc của mẹ có thể bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi này. Những cảm xúc tiêu cực và trầm cảm có thể xảy ra do nồng độ estrogen và progesterone tăng cao trong thai kỳ rồi đột ngột giảm xuống sau khi sinh.
• Ngoài ra, sự trao đổi chất và giấc ngủ của cơ thể bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi hormone. Điều này tác động đến sức khỏe tâm thần của mẹ.

Áp lực từ gia đình và xã hội

Trầm cảm sau sinh cũng do áp lực gia đình và xã hội gây ra.

• Mẹ có thể bị áp lực lớn vì phải đáp ứng nhiều kỳ vọng từ cha mẹ, bạn bè và xã hội. Những mong muốn này có thể bao gồm vẻ đẹp, khả năng nuôi dạy con cái hoặc việc cân bằng việc làm và gia đình.
• Những áp lực này có thể khiến mẹ mệt mỏi và không thể đáp ứng. Trầm cảm dễ dàng xảy ra khi tâm lý không ổn định.

Thiếu hỗ trợ từ người thân

Trong giai đoạn sau sinh, sự hỗ trợ của người thân là rất quan trọng.

• Khi mẹ không có sự hỗ trợ về cả vật chất và tinh thần, cô ấy sẽ cảm thấy lạc lõng và cô đơn hơn. Tình trạng trầm cảm của người mẹ có thể trở nên trầm trọng hơn nếu họ không có ai bên cạnh để chia sẻ những gánh nặng của họ.
• Việc chăm sóc trẻ sơ sinh đòi hỏi nhiều thời gian và công sức, đặc biệt là trong những tháng đầu sau sinh. Mẹ sẽ cảm thấy quá tải và dễ dàng rơi vào trạng thái buồn bã nếu không có sự giúp đỡ từ người khác.

4. Tác động của trầm cảm sau sinh đến mẹ và bé

Trầm cảm sau sinh có thể ảnh hưởng đến tâm lý của mẹ và sự phát triển của trẻ sơ sinh.

Ảnh hưởng tới sức khỏe tâm thần của mẹ

Trầm cảm sau sinh có thể khiến mẹ tuyệt vọng và mất niềm vui trong cuộc sống.

• Trầm cảm có thể kéo dài và gây ra những vấn đề tâm lý nghiêm trọng hơn như lo âu mãn tính, rối loạn ăn uống hoặc thậm chí là ý định tự tử nếu nó không được điều trị kịp thời. Mẹ có thể trải qua những cảm xúc tiêu cực mà không ai hiểu, dẫn đến việc cô lập và xa lánh mọi người.

Tác động đến mối quan hệ gia đình

Trầm cảm cũng có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa mẹ và các thành viên trong gia đình.

• Căng thẳng và xung đột trong gia đình có thể xuất hiện khi mẹ buồn bã và không còn hạnh phúc. Các ông bố có thể cảm thấy bất lực khi không biết làm thế nào để giúp đỡ vợ mình, trong khi những đứa trẻ có thể cảm thấy sự khác biệt trong tâm trạng của mẹ, điều này có thể khiến gia đình không hòa nhã.

Ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ

Để phát triển toàn diện, trẻ sơ sinh cần sự chăm sóc và tình yêu của mẹ.

• Trẻ có thể không nhận được những cử chỉ âu yếm hay tình cảm cần thiết nếu mẹ không vui vẻ. Theo nghiên cứu, trẻ sơ sinh có mẹ bị trầm cảm sau sinh thường gặp phải các vấn đề phát triển tâm lý và thể chất. Điều này có thể có tác động lâu dài đến sự phát triển của trẻ em.

5. Phân biệt trầm cảm sau sinh với thay đổi tâm trạng thường gặp

Nhiều bà mẹ sau khi sinh con trải qua những thay đổi tâm trạng, nhưng không phải tất cả đều là dấu hiệu của trầm cảm.

Thay đổi tâm trạng tự nhiên

• Cơ thể mẹ trải qua nhiều thay đổi sau khi sinh, bao gồm sự thay đổi về hormone và áp lực trong việc chăm sóc em bé.
• Do đó, những thay đổi tâm trạng ban đầu là bình thường. Mẹ không phải luôn bị trầm cảm; cô ấy có thể cảm thấy vui trong những khoảnh khắc khác nhau. Thời gian cần thiết để điều chỉnh cảm xúc không giống nhau.

Chỉ số cảnh báo trầm cảm

• Mặc dù thay đổi tâm trạng là bình thường, nhưng có một số dấu hiệu mà mẹ nên xem xét.
• Nếu những cảm xúc như buồn bã, lo âu hoặc không hài lòng tiếp tục kéo dài hơn hai tuần và bắt đầu gây khó khăn cho việc chăm sóc bản thân và con cái, đó có thể là dấu hiệu của trầm cảm sau sinh. Ngoài ra, nếu một bà mẹ cảm thấy mình không thể vượt qua những cảm xúc tiêu cực hoặc ý nghĩ tiêu cực về bản thân, thì họ nên tìm kiếm sự giúp đỡ từ một chuyên gia.

Sự hỗ trợ từ những người xung quanh

• Sự hỗ trợ từ những người xung quanh là một yếu tố quan trọng giúp phân biệt giữa trầm cảm chính và cảm xúc thông thường.
• Khả năng vượt qua những thay đổi tâm trạng sẽ cao hơn nếu mẹ có thể nói chuyện với gia đình và nhận được sự ủng hộ. Ngược lại, mẹ trầm cảm có thể nhanh chóng xuất hiện nếu cô đơn và không có ai để chia sẻ.

6. Biện pháp hỗ trợ điều trị trầm cảm sau sinh

Điều trị trầm cảm cho bà mẹ mới sinh là rất quan trọng để giúp họ hồi phục tinh thần. Mẹ có nhiều cách để hỗ trợ.

Tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia

• Tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý là bước đầu tiên mà mẹ nên thực hiện.
• Họ có khả năng cung cấp kiến thức và phương pháp điều trị cho mẹ. Tư vấn tâm lý, hành vi nhận thức hoặc thậm chí thuốc có thể là những lựa chọn tốt cho mẹ.

Tham gia nhóm hỗ trợ

• Một nhóm hỗ trợ có thể giúp mẹ vượt qua trầm cảm.
• Tại đây, mẹ có thể gặp gỡ những người cùng cảm xúc. Lắng nghe và chia sẻ câu chuyện của người khác sẽ giúp mẹ hiểu và được động viên.

Áp dụng các phương pháp tự chăm sóc

• Mẹ không chỉ nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ người khác mà cũng nên tự chăm sóc bản thân.
• Tâm trạng của bạn có thể được cải thiện bằng cách tham gia vào các hoạt động như tập thể dục, yoga, thiền định hoặc đơn giản là dành chút thời gian cho bản thân. Mẹ có thể lấy lại năng lượng và cảm thấy tích cực hơn bằng cách tạo ra những phút giây thư giãn.

7. Khi nào nên tìm kiếm sự giúp đỡ cho trầm cảm sau sinh

Đây là một bước quan trọng trong quá trình hồi phục. Mẹ nên quan sát các dấu hiệu trầm cảm để có thể tìm kiếm hỗ trợ ngay lập tức.

Khi cảm xúc tiêu cực kéo dài

• Nếu mẹ của bạn bị lo lắng, lo âu hoặc không hài lòng trong hơn hai tuần và không cải thiện, bạn nên nói với cô ấy.
• Mẹ nên nghĩ về việc gặp một chuyên gia để được tư vấn và đánh giá. Việc can thiệp sớm rất quan trọng; đừng chờ đợi đến khi tình trạng trở nên tồi tệ hơn.

Khi có ý nghĩ tiêu cực

• Nếu mẹ bạn có những ý tưởng tiêu cực hoặc thất vọng về bản thân, đó là dấu hiệu rõ ràng rằng bạn nên yêu cầu sự giúp đỡ của bạn.
• Có rất nhiều nguồn hỗ trợ có sẵn để giúp mẹ vượt qua khoảng thời gian khó khăn này, và không ai nên phải trải qua cảm giác tuyệt vọng một mình.

Khi sức khỏe thể chất cũng bị ảnh hưởng

• Nếu mẹ cảm thấy cơ thể mình bị ảnh hưởng bởi tâm trạng không tốt, chẳng hạn như khó ngủ, ăn uống không điều độ hay mệt mỏi kéo dài, thì họ cần tìm sự hỗ trợ ngay lập tức.
• Sức khỏe thể chất và sức khỏe tâm lý có liên quan mật thiết với nhau. Sức khỏe tổng thể sẽ tốt hơn do chăm sóc sức khỏe tâm lý.

8. Kết luận

Nhiều bà mẹ phải đối mặt với dấu hiệu trầm cảm sau sinh. Nhận biết và hiểu rõ các dấu hiệu trầm cảm sau khi sinh con là rất quan trọng để có thể tìm kiếm hỗ trợ ngay sau khi sinh con.

Mẹ không đơn độc trong cuộc chiến này; có nhiều nguồn lực có sẵn để giúp chị em vượt qua thời điểm khó khăn này. Hãy nhớ rằng yêu cầu giúp đỡ là một bước tiến mạnh mẽ để lấy lại sức khỏe tinh thần của cả mẹ và bé, chứ không phải là biểu hiện của sự yếu đuối.